Ekonomist Mahfi Eğilmez, enflasyonun yüzde 19 ve Merkez Bankası politika faizinin yüzde 19 olduğu dönemde faizin düşürülmesi yerine artırılması durumunda bugünkü enflasyonun üçte bir oranında gerçekleşeceğini ifade etti. Eğilmez, enflasyondaki düşüşte baz etkisini dikkate almanın yanlış olduğunu belirtti.
Mahfi Eğilmez’in “Baz etkisinden dolayı enflasyondaki düşüş nasıl oluyor?” başlıklı yazısında şu görüşleri paylaştı:
“Daha önce Ocak 2021’den Ekim 2023’e kadar enflasyon (TÜFE) ile Merkez Bankası politika faizinin birlikte çizildiği grafiği paylaşmıştım. Bu grafiği bir kez daha paylaşayım (sol eksen enflasyonu, sağ eksen Merkez Bankası politika faizini gösteriyor) .) Dikkat ederseniz Eylül 2021 2018 yılında başlayan faiz indirimlerinin ardından enflasyonda hızlı bir yükseliş başlıyor.Bu yükseliş A bölgesinde.Bu bölgede faizler düşmeye devam ediyor.B bölgesinde faiz olmasına rağmen Faizler düşük kalmaya devam ederken enflasyon da düşmeye başlıyor.C bölgesinde enflasyon tekrar yükselmeye başlıyor ve bu kez faizler de yükseliyor.
(…)
Faiz oranlarındaki düşüş sonucunda enflasyon normal oranının üzerine çıkıyor (A Bölgesi). Bu aylarda enflasyon oranı alışılmışın dışında yüksek oranlara ulaşıyor. Bir yıl sonra bu yüksek oranlar tekrarlanmadığında enflasyon düşmeye başlıyor (B Bölgesi). Buna ‘enflasyondaki düşüşte baz etkisi’ deniyor. Baz etkisi geçince faiz artırılmadığı için enflasyon yeniden alışılmışın dışında oranlarda yükselmeye başlıyor (C bölgesi). Bu sefer Merkez Bankası enflasyonu kontrol altına almak için politika faizini artırmaya başlıyor ve sonunda enflasyon düşmeye başlıyor.
Hadi başlangıca geri dönelim. Enflasyon yüzde 19, merkez bankası politika faizi yüzde 19 olsaydı, faizler düşmeye başlamak yerine 1-2 puan artırılsaydı Türkiye’de enflasyon bugünkü oranın üçte biri civarında olurdu, gelir dağıtım bu kadar bozulmaz, yüksek fiyatlı kesim bu kadar şikayet etmezdi.
Eylül 2021’den bu yana uygulanan ve düşük faizlerin enflasyonu düşüreceği inancına dayanan enflasyon ve faiz uygulaması büyük bir ekonomi politikası hatasıdır. Bu yanılgıyı baz etkisi nedeniyle düşen enflasyona bakarak hata değilmiş, hatta yeterliymiş gibi anlatmaya, yorumlamaya çalışmak yanılgıdan öte bir şeydir.” (HABER MERKEZİ)
